Het Industriemuseum is ondergebracht in een monumentaal industrieel pand in Gent aan de Minnemeers. In deze voormalige katoenspinnerij kan je een indrukwekkende collectie zien die alles te maken heeft met ons industrieel verleden. Een belangrijk deel van de verzameling is getuige van drie eeuwen grafische industrie. Er is ook een drukatelier waar vrijwilligers onder andere litho’s drukken. Het museum vroeg ons om bijstand in dat steendrukatelier, een vraag waarmee wij vereerd waren.
Museumvrijwilligers Mark Plas en Robin Boone blazen het litho-atelier nieuw leven in. Dat is niet evident. Naast het ontbreken van in detail uitgeschreven drukprocedures, kamp je bij de lithografie ook met materiaalproblemen. Benodigdheden voor steendruk worden steeds schaarser en soms is het nodig alternatieven te zoeken voor oude beproefde technieken en recepten, zoals voor inkten die niet meer verkrijgbaar zijn. Ik ging eens poolshoogte nemen en kijken of ik kon helpen.
Mark en Robin ontvangen me zeer hartelijk in het grote atelier op de vierde verdieping. Het eerste dat me opvalt is het schitterend uitzicht door de oude fabrieksramen. Beneden stroomt de Leie onder de Minnemeersbrug, het begint zacht te sneeuwen. Maar wat me het meest fascineert is wat ik in deze fabriekshal zie: een verzameling persen en alaam, waaronder een 19de-eeuwse Parijse steendrukpers gefabriceerd door Etablissements J. Voirin. Deze houten pers heeft een stervormige wielaandrijving en drukregeling met een voetplank! Daar heb ik nog nooit mee gewerkt en alhoewel ik in de eerste plaats gewoon eens kwam kijken, trek ik alvast mijn werkschort aan;-)
We bespreken de werkwijze voor het overzetten van een fotokopie op een lithografische steen, daarna besluiten we een vers door Mark betekende steen te drukken. We overlopen alle stappen in detail en dat resulteert uiteindelijk in twee mooie drukken. Mark en Robin kunnen weer voort en ik ben blij dat ik iets heb kunnen bijdragen aan hun werkwijze.
Als afsluiter van deze fijne namiddag lopen we nog langs enkele waardevolle stukken uit de verzameling: een antieke lithostenenkast, een 19de-eeuwse houten steendrukpers uit de Gentse drukkerij Vander Haeghen en als orgelpunt een vroegtwintigste-eeuwse Duitse steendrukpers uit de Leipziger schnellpressenfabrik. Dit indrukwekkend monster wil het museum op termijn opnieuw in werking nemen. Er zijn drie mensen nodig om het te bedienen, daar wil ik graag een keertje bij zijn!
Ik sleep mijn koffertje met lithografische ‘eerste hulp bij ongevallen’ terug naar de auto. Gent is ondertussen bedolven met een fijn laagje sneeuw en ik rijd voorzichtig maar tevreden naar huis.
Het Industriemuseum bevindt zich aan de Minnemeers 10 in Gent en is een bezoek dubbeldik waard. Meer info over het Industriemuseum vind je via www.industriemuseum.be. In het gebouw is sinds 1 januari 2018 ook het Expertisecentrum voor Technisch, Wetenschappelijk en Industrieel Erfgoed (ETWIE) gehuisvest. Meer info via www.etwie.be.
Meer achtergrondinformatie over lithografie vind je op onze website ‘een lithografische verkenning’. Corona blijft roet in het eten gooien, met de moed der wanhoop doen we voort en hopelijk kunnen we binnenkort opnieuw aan de slag in het atelier dat we ter beschikking krijgen van Academie Noord.
Geef een reactie