De ‘omgekeerd-beeld-techniek’ is een speciale ‘negatieve’ techniek. Hier vertrekken we van een bestaand beeld op een lithografische steen. we maken dit beeld negatief: wit wordt zwart en vice versa. Het is scheikundig gezien één van de lastigste technieken in de lithografie.

Met deze techniek kan je dus een contrabeeld creëren, dat je bijvoorbeeld in een andere kleur over je originele prent kan drukken. Zoals steeds geldt ook hier: experimenteren, dat hebben wij ook gedaan!

Voor deze techniek zijn er ook weer verschillende mogelijkheden, wij gebruiken de techniek met acrylvernis van Lascaux, maar je kan dit met andere merken of met shellac doen.

Voorbereiding

We vertrekken van een bestaande steen, in eender welke andere techniek gemaakt, die drukklaar is. 

Werkwijze:

  • Talk de steen
  • Spons de steen goed nat
  • Spoel de steen tweemaal met een mengsel van water en azijn (1:1)
    • Laat het mengsel niet te lang op de steen staan
    • Spoel nadien goed uit tot je de azijn niet meer ruikt
  • De steen staat nu open of is ‘gevoelig’
    • We zitten eigenlijk in een situatie vergelijkbaar als wanneer je iets wil bijtekenen (dat doen we eigenlijk ook)
    • Eventueel kan je een gomrand aanbrengen
  • Als de steen droog breng je een laagje acrylvernis aan
    • Zorg dat het mooi dun is
    • Eventueel met heatgun dichtbranden, in elk geval volledig laten drogen
  • Was de steen nu uit met terpentijnolie
    • De acrylvernis reageert hier niet op
    • Enkel de inkt wordt nu opgelost, zorg dat alle sporen zorgvuldig worden weg gewassen
  • Nu kan je het beeld – waar dus de inkt zat – wegzuren
    • Doe dit met vrij zure gom (8 druppels op 30ml gom), zodat alle inktsporen (en vet) verdwijnen
    • De acrylvernis reageert ook hier niet op
    • Zet daarna de gom dun, hierdoor krijg je een dunne gomlaag op de blote (gezuurde) delen van de steen, de acrylvernislaag zal vrij komen te liggen
  • Nu kan je de acrylvernis uitwassen met aceton
    • Zorg steeds voor de nodige veiligheidsvoorzieningen
    • Doe het zorgvuldig, de voordien betekende delen zullen meer blinken dan de onbetekende delen
  • Nu kan je negatieve prent vet maken 
    • Wrijf de prent in met Martelin
    • Breng een laag inkt aan – over de gom – van peninkt en transferinkt (1:1) of door toevoeging van schapenvet
    • In feite worden alle – oorspronkelijk – witte delen nu zwart
    • Laat de steen een dag staan, zodat het vet in de steen kan dringen
  • Prepareer de steen
    • Rol eerst de int af
    • Breng inkt aan en drukken maar!
omgekeerd beeld © rudydegraef
omgekeerd beeld © rudydegraef

Er staat acrylvernis over de prent. Het oorpronkelijke positieve beeld is nog zichtbaar. Terzijde: dit beeld werd gemaakt met de Lo-shu-wash techniek.

omgekeerd beeld © rudydegraef

We wassen de steen uit met terpentine.

omgekeerd beeld ©rudydegraef

De acrylvernis werd uitgewassen

omgekeerd beeld ©rudydegraef

Een mengsel van peninkt en transferinkt staat over de volledige steen

omgekeerd beeld © rudydegraef

Bij het open rollen van de inktlaag komt het negatieve beeld te voorschijn, tijd om te drukken , maar eerst de steen prepareren!

omgekeerd beeld © rudydegraef

Zwart is wit en wit is zwart